Báo đốm có lẽ là một loài động vật không còn xa lạ với các bạn thường hay xem thế giới động vật. Tuy nhiên, với những người ít xem thì loài báo này vẫn còn rất xa lạ. Hãy cùng theo dõi bài viết hôm nay để tìm hiểu các thông tin về loài báo này cũng như các đặc điểm, tập tính của nó nhé.
Giới thiệu về báo đốm(tên khoa học, phân loài…)
Báo đốm là một trong những loài báo đang có nguy cơ tuyệt chủng trong tự nhiên. Chúng ta cần có trách nhiệm bảo vệ chúng đề chúng không thể bị tuyệt chủng. Nhưng trước tiên chúng ta cần phải nhận biết được chúng mới có thể bảo vệ cúng. Hãy cùng bài viết tìm hiểu về loài báo này nhé.
Thông tin khái quát về loài báo đốm
Báo đốm có tên khoa học là Panthera onca, là loài động vật lớn thứ ba trong họ mèo, sau hổ và sư tử. Và đây là loài báo lớn nhất có nguồn gốc từ châu Mỹ. Hiện tại phạm vi của loài động vật này kéo dài từ phía tây nam của Hoa Kỳ và Mexico qua phần lớn Trung Mỹ, phía nam đến Paraguay và miền bắc Nam Mỹ.
Báo đốm thuộc phân loài gì?
Lần đầu tiên vào năm 1758, báo đốm được Carl Linnaeus mô tả trong tác phẩm Systema Naturae và đặt tên là Felis onca. Đến thế kỷ 19 và 20, một số mẫu vật của loài vật này đã hình thành nên cơ sở cho các mô tả phân loài.
Tuy nhiên những người đánh giá sách đỏ IUCN cho các loài động vật và thành viên của nhóm Chuyên gia thú họ Mèo không công nhận bất kỳ phân loài nào là hợp lệ cả. Vậy nên hiện tại loài động vật này không thuộc phân loài nào cả.
Các thông tin về quá trình tiến hóa của loài báo đốm
Theo các nghiên cứu từ các nhà khoa học, loài báo này là thành viên Tân thế giới duy nhất còn tồn tại của chi Panthera. Theo kết quả từ việc phân tích DNA từ các mẫu vật thì loài này cùng với sư tử, hổ, báo hoa mai, báo gấm, báo tuyết có cùng tổ tiên và có từ sáu đến mười lăm triệu tuổi.
Dựa trên các bằng chứng về hình thái học, một nhà động vật học người Anh đã cho rằng loài này có liên quan chặt chẽ với báo hoa. Tuy nhiên, bằng chứng về kết quả ADN không được thuyết phục cho lắm và vị trí của loài này so với các loài khác thay đổi giữa các nghiên cứu.
Đặc điểm của báo đốm
Báo đốm là một loài báo khá đặc biệt và sở hữu một số đặc điểm, tập tính khác biệt so với nhiều loài khác. Hãy tiếp tục theo dõi bài viết để tìm hiểu các thông tin về đặc điểm, tập tính của loài báo này.
Đặc điểm cơ thể bên ngoài của loài báo đốm
Báo đốm là một loài có cơ thể khá nhỏ gọn và nhiều cơ bắp, tuy nhiên kích thước của chúng lớn hàng thứ ba trong các loài thuộc họ mèo chỉ sau hổ và sư tử. Bộ lông của chúng có màu vàng hoặc nâu đỏ, vùng bụng màu trắng. Đặc biệt, có nhiều đốm trên thân với hình dạng gồm một hoặc một vài hoa thị tạo thành dải trên cơ thể.
Kích thước và trọng lượng của loài này có thể thay đổi đáng kể tùy vào giới tính và khu vực sống. Tuy nhiên trọng lượng của loài này dao động từ khoảng 56-96 kg. Với một số con đực, trọng lượng của chúng có thể tăng vượt qua khoảng này, có con được ghi nhận nặng lên đến 158 kg.
Loài này còn có cấu tạo tay và chân khá ngắn nhưng chắc khỏe, giúp hỗ trợ chúng tốt hơn khi phải trèo cây, bò hay phải bơi lội để săn mồi. Ngoài ra đầu và bộ hàm của chúng cũng cực kỳ chắc chắn. Theo ghi nhận đây là loài có lực cắn mạnh hơn cả sư tử và hổ, có thể xuyên thủng da của các loài bò sát và cả mai rùa.
Ngoài ra, trong một số trường hợp bị nhiễm hắc sắc tố có thể sinh ra các con báo hoàn toàn đen. Và ngược lại cũng có một số các thể bị bạch tạng, còn gọi là báo đốm trắng. Tuy nhiên các trường hợp này cực kỳ hiếm và số lượng còn tồn tại trên thế giới là cực ít.
Một số tập tính của báo đốm
Báo đốm cũng như nhiều loài động vật khác là chúng sẽ có những tập tính riêng về sinh sản hay săn mồi… Sau đây bài viết sẽ thống kê một số tập tính thường thấy ở loài báo này:
- Tập tính về sinh sản và vòng đời: Độ tuổi có thể sinh sản ở loài báo này sẽ là khoảng hai tuổi đối với con cái và từ ba đến bốn tuổi đối với con đực, thời gian mang thai sẽ từ 3 -4 tháng. Vòng đời của một cá thể thuộc giống loài này sẽ kéo dài khoảng 9,8 năm.
- Tập tính xã hội: Giống với hầu hết các loài thuộc họ mèo, đây cùng là một loài động vật sống đơn độc, chỉ trừ trường hợp các báo mẹ sẽ chăm con nên mới sống cùng nhau. Và chúng chỉ gặp nhau để tán tỉnh và giao phối.
- Tập tính săn mồi: Đây là loài có tập tính ăn đêm cụ thể hơn là chúng hoạt động cao điểm vào hai khoảng thời gian là bình minh và hoàng hôn. Thức ăn của chúng bắt buộc là thịt. Phương pháp săn mồi hay được chúng sử dụng đó là cắn trực tiếp qua hộp sọ của con mồi giữa hai tai để lại vết cắn chí mạng.
Phân bố loài báo quý hiếm này như thế nào?
Hiện tại, loài báo đốm phân bố chủ yếu ở châu Mỹ, kéo dài từ Mexico qua Trung Mỹ đến Nam Mỹ, bao gồm phạm vi phần lớn vùng rừng Amazon. Và đến thời điểm hiện tại, loài báo này đã tuyệt chủng cục bộ ở El Salvador và Uruguay.
Loài báo này thích sống gần các khu vực sông, đầm lầy hay trong các khu rừng nhiệt đới có độ che phủ cao. Vậy nên những nơi nào thỏa mãn các điều kiện này đề được chúng tập trung khá đông. Tuy nhiên chúng đang có nguy cơ bị mất đi nơi sống và tuyệt chủng bởi việc chuyển đổi các rừng mưa và đồng cỏ thành đất gieo trồng.
Vai trò của báo đốm đối với hệ sinh thái
Hiện loài báo này đang giữ một vai trò quan trọng, có ý nghĩa to lớn trong vấn đề duy trì hệ sinh thái rừng nhiệt đới. Chúng ta hãy cùng theo dõi bài viết để tìm hiểu các vai trò này của chúng nhé.
Vai trò duy trì cân bằng hệ sinh thái
Báo đốm trưởng thành được xem là một loại động vật đứng đầu chuỗi thức ăn và hầu như không có khả năng bị săn bắt trong tự nhiên. Thông qua việc kiểm soát số lượng con mồi, chúng sẽ duy trì được cấu trúc hệ thống rừng.
Theo nghiên cứu, các loại con mồi cỡ trung bình nếu trong trường hợp không có các loài săn mồi chủ chốt, sự gia tăng số lượng cá thể của chúng có thể tác động tiêu cực đến hệ sinh thái tự nhiên.
Vai trò ảnh hưởng qua lại với các loài săn mồi khác
Loài báo này cũng có vai trò quan trọng trong việc ảnh hưởng qua lại về con mồi với các loài săn mồi khác. Chúng có xu hướng bắt các con mồi lớn, thường là trên 22kg trong khi các loài như sư tử lại nhỏ hơn, làm giảm kích thước của chúng sau này. Chính điều này đã khiến cho loài báo này có lợi thế hơn so với các loài khác.
Mối đe dọa với báo đốm và vấn đề bảo tồn giống loài
Hiện nay, báo đốm đang là một trong những giống loài có nguy cơ tuyệt chủng cao trên thế giới. Hãy theo dõi nội dung sau để biết được các mối đe dọa đối với giống loài này và cách để bảo tồn chúng.
Mối đe dọa to lớn đối với loài báo đốm
Hiện nay, số lượng báo đốm còn tồn tại tự nhiên đang có xu hướng ngày càng giảm là được liệt kê vào trong danh sách những giống loài sắp bị đe dọa trong Sách đỏ IUCN. Nguyên nhân cho vấn đề này đó là do con người đã săn bắn chúng để lấy da, phá hủy môi trường sống của chúng để lấy đất trồng trọt…
Da của các loài động vật hoang dã được đánh giá cao về hiệu quả kinh tế. Bởi vậy, theo thống kê của Hiệp hội bảo vệ động vật hoang dã, vào năm 1960, có 15.000 con báo thuộc giống loài này đã bị săn bắn để lấy da ở khu vực rừng Amazon. Từ đó đến nay, số lượng cá thể của giống loài này đã bị giảm đến 37% so với ban đầu.
Ngoài ra, việc loài báo này thường hay săn trộm, ăn thịt gia súc của con người cũng khiến cho những người chăn nuôi phải giết chúng để bảo vệ cho đàn gia súc của mình. Chính nguyên nhân này cũng khiến cho số lượng các cá thể của giống loài này bị ít đi.
Vấn đề bảo tồn giống loài của báo đốm
Hiện nay, vấn đề bảo tồn loài báo đốm đang là một vấn đề được rất nhiều quốc gia ở châu Mỹ quan tâm. Nhiều đơn vị bảo tồn đã được các quốc gia lớn như Brazil, Hoa Kỳ, Colombia, Panama, Venezuela,… thành lập để bảo tồn số lượng cá thể của giống loài này.
Thiết lập du lịch sinh thái là một biện pháp đang được nhiều quốc gia áp dụng nhằm tạo ra sự quan tâm của cộng đồng đối với giống loài này, đồng thời có thể tạo ra một nguồn doanh thu nhỏ giúp hỗ trợ trong vấn đề bảo vệ chúng.
Ngoài ra, các camera và các thiết bị theo dõi từ xa cũng được đặt ở các khu vực sinh sống của chúng để theo dõi, nghiên cứu về chúng. Đồng thời, các nỗ lực hiện nay cũng tập trung vào việc giáo dục các chủ trang trại để tránh nguy cơ giết hại chúng.
Một vấn đề cũng đang được tập trung khác đó chính là cung cấp môi trường sống cho chúng. Bởi nguyên nhân chủ yếu gây suy giảm số lượng của giống loài này là do con người lấy đi ,mất môi trường sống của chúng. Vậy nên những nỗ lực xây dựng và bảo vệ môi trường sống cho giống loài này là rất đáng trân trọng.
Kết luận
Báo đốm là giống loài đang có nguy cơ tuyệt chủng cao. Việc nhận biết và hiểu được các thông tin về loài báo này rất quan trọng trong việc bảo tồn chúng. Hy vọng bài viết hôm nay đã có thể cung cấp đầy đủ cho bạn các thông tin về giống loài này cũng như các cách để có thể bảo tồn chúng.
