Tinh Tinh là loài động không còn xa lạ gì đối với người dân Việt Nam. Trong nghiên cứu về loài động vật này, các nhà khoa học đã phát hiện rất nhiều điều thu vị về: Tập tính, đặc điểm cơ thể, văn hoá loài tinh tinh… Bài viết hôm nay chúng ta sẽ cùng nhau khám phá tất tần tận nội dung về loại động vật này. Theo dõi bài viết để có thêm những thế giới động vật nhé.
Giới thiệu sơ lược về tinh tinh
Tinh tinh hay còn được gọi là hắc tinh, một loài động vật có vú sinh sống tại nhiều nơi trên thế giới. Hắc tinh hiện nay được liệt về vào sách đỏ IUCN là những loài động vật nguy cấp cần được bảo vệ. Các cá thể ước tính từ 170.000 – 300.000 trên phạm vi của nó trong rừng và hoang mạc Tây, Trung phi.
Theo nghiên cứu của các nhà khoa học cho biết, tinh tinh có họ hàng gần nhất với Bonobo. Chúng được tìm thấy tại cánh rừng của cộng hoà dân chủ Congo. Loài động vật này sống nhiều nhất tại khu vực Tây và Trung phi. Khi trưởng thành chúng có thể nặng từ 40 – 65 kg. Loài hắc tinh sống phổ biến ở nhóm từ 15 đến 150 thành viên.
Các cá thể đi và kiếm thức ăn thành nhóm, cuộc sống của chúng là một hệ thống cấp bậc nghiêm ngặt, Con đực thống trị cả một nhóm khi có bất kỳ sự tranh chấp nào nó sẽ đứng ra giải quyết. Hiện nay cuộc sống của các loài tinh tinh đang bị đe dọa bởi tình trạng phá huỷ môi trường, săn bắt và bệnh tật.
Đặc điểm có thể của tinh tinh
Vì là họ hàng gần nhất của loài Bonobo nên hình dáng của nó tương tự như loại động vật này. Ngoài ra hắc tinh vẫn sẽ có những nét nổi bật riêng mà bạn chưa từng biết đến. Cụ thể đặc điểm của chúng được biết đến như sau:
Đặc điểm cơ thể bên ngoài của tinh tinh
Với những loài hắc tinh thông thường sẽ có cánh tay dài, tổng chiều dài hai chi khoảng 1,5 chiều dài của toàn bộ cơ thể. Cũng giống với các loại khỉ, vượn, hắc tinh sử dụng 2 tay chắc khỏe để leo trèo.
Kích thước tinh hoàn lớn là do tập tính sinh hoạt của chúng. Các con đực cần cố gắng sinh sản con cái càng nhiều càng tốt. Do đó chúng phải có số lượng tinh trùng lớn để các đối thủ có cơ hội sinh sản ít hơn. Về bề ngoài thì chúng có bộ lông màu đen, da mặt và lòng bàn tay sẫm dần theo tuổi tác. Chúng có thể thọ đến 40 tuổi trong điều kiện sống hoang dã.
Cách thức di chuyển của con tinh tinh
Khi di chuyển trên mặt đất chúng sẽ đi bằng 4 chi. Bàn cân của loài này dẻo và thích nghi với việc đi lại rất tốt. Ngón chân của chúng có đặc điểm ngắn và rộng giúp di chuyển nhanh hơn. Kết cấu xương hàm của hắc tinh rộng lộ rất rõ, nhưng chỉ có thể nhìn thấy khi chúng bĩu môi.
Kết cấu não bộ của loài tinh tinh
Theo kết quả nghiên cứu của các nhà khoa học thì loài hắc tinh có sự tương đồng về ADN so với con người từ 89%-98.98%. Tuy nhiên về kết cấu bộ não thì não con người lớn gấp 3 lần não của hắc tinh. Thể tích não của loài này chỉ chiếm từ 300-500 ml.
Sự tiến hoá của tinh tinh càng tiếp cận với con người
Từ những năm về trước các nhà khoa học đã có nhiều nghiên cứu về loài động vật này. Cụ thể theo một bản tin của BBC chia sẻ những con tinh tinh được tìm thấy ở Đông Phi đa học cách đào giếng để lấy nước. Đây là một trong những phát hiện vô cùng bất ngờ, ấn tượng của mọi người khi thấy loài này đã biết cách sinh tồn thông minh hơn.
Trên thực tế hành động đào giếng lấy nước của hắc tinh đã được phát hiện từ rất lâu. Lần đầu tiên tại Vương Quốc Anh nhưng chắc chắn đây không phải do tinh tinh Đông Phi đào. Họ phát hiện rằng con hắc tinh đầu tiên đào giếng là một con cái trẻ tuổi được gọi là “ Onioffi”. Nó đã thể hiện kỹ năng đào tuyệt vời ngày sau khi đến thuộc địa Vibila.
Trên thực tế hắc tinh là loài động vật khá thông minh. Chúng chỉ kém hơn con người ở thời đồ đá. Khi đào giếng chúng cũng biết sử dụng các công cụ hỗ trợ như đá hoặc gỗ. Sự tiến hoa này đã cho chúng tiếp cận gần hơn đến con người. Nhiều người còn cho rằng : Trong tương lai hắc tinh có thể bước vào một giai đoạn văn minh như loài người.
Sở thích ăn tinh vi của tinh tinh
Khác với suy nghĩ của nhiều người là hắc tinh chỉ thích ăn lá cây, cỏ. Trên thực tế loài động vật này có khẩu phần ăn rất đa dạng. Chúng có thể ăn nhiều loại thức ăn khác nhau tùy thuộc vào đặc tính sinh hoạt của nhóm.
Tinh tinh ăn thịt
Chắc hẳn bạn không thể ngờ được hắc tinh lại có sở thích này. Tập tính ăn thịt được ghi nhận lần đầu tiên ở loài hắc tinh sống trong vườn quốc gia Gombe trong những năm 1960. Các nhà khoa học đã tận mắt chứng kiến các loài tinh tinh săn những con vượn mắt to. Chúng có cách ăn rất khác so với loài động vật ăn thịt thông thường.
Hắc tinh sẽ cắn vỡ hộp sọ và ăn não của con mồi đầu tiên. Một số trường hợp người ta còn thấy chúng lấy nhánh cây vớt vát nốt chút não còn sót lại. Việc động vật chú ý tới một bộ phận đặc biệt trên cơ thể khi săn bắt là khá phổ biến. Ví dụ như gấu xám Bắc Mỹ cũng ăn não, da cá hồi và trứng trước. Những bộ phận này được cho là có nhiều chất dinh dưỡng và giàu năng lượng nhất.
Tinh tinh ăn thức ăn thông thường
Bên cạnh sở thích ăn uống đặc biệt thì tinh tinh vẫn sẽ ăn những thức ăn cơ bản gồm: hoa quả, lá cây, côn trùng, mật ong… Quả sung chiếm khoảng 50% khẩu phần ăn của một con hắc tinh hoang dã. Trong khi thịt chỉ chiếm khoảng 5 – 8%, thức ăn chính của chúng vẫn là thực vật trong rừng.
Đặc biệt chúng có khẩu phần ăn theo tập tính, giữa các bầy sẽ có sự khác nhau về khẩu phần ăn. Vì chúng sống theo bầy đàn nên mọi sinh hoạt sẽ bị ảnh hưởng theo môi trường chung của loài.
Những văn hoá thú vị của loài tinh tinh
Khám phá thế giới động vật với rất nhiều điều thú vị. Khi quan sát loài hắc tinh bạn sẽ thấy chúng có rất nhiều văn hoá sống đặc biệt hơn các loài động vật khác. Một số văn hóa sống của chúng được xem là nguồn gốc phát triển của con người thời đồ đá.
Tinh tinh sống theo nhóm
Mỗi nhóm hắc tinh sẽ có khoảng 15 đến 150 thành viên. Chúng sẽ đi kiếm ăn theo nhóm nhỏ nhiều hơn. Mỗi nhóm sẽ có một con đực thống trị. Khi cả đàn gặp nguy hiểm hay bị đe doạ con đực sẽ đứng ra giải quyết các vấn đề.
Đôi khi chúng không dùng bạo lực để tranh chấp, chúng có nhiều cách giải quyết khác nhau theo ngôn ngữ loài. Đặc biệt hắc tinh của mỗi nhóm sẽ có cách sống, tập tính ăn uống và sinh hoạt khác nhau. Chúng không đồng nhất về đặc điểm này làm tăng thêm sự đa dạng cho loài động vật này.
Tinh tinh nắm tay nhau khi chải chuốt
Hình ảnh hắc tinh bắt ve, chải chuốt cho nhau đã quá quen thuộc với con người. Chúng ta dễ dàng nhìn thấy trên phim ảnh hay các video về thế giới động vật. Hình ảnh này cũng khiến cho người xem cảm thấy vô cùng thú vị và thêm yêu loài động vật này.
Nhiều người cho rằng hành động này tương tự như hành vi bắt tay của con người. Dù mỗi nhóm sẽ có những tập tính riêng nhưng chúng đều có hành động nắm tay trước hoặc sau buổi chải chuốt.
Cách nắm tay ở tinh tinh cái và đực là khác nhau
Theo quan sát của các nhà khoa học cho biết cách bắt tay của con cái và con đực có điểm khác nhau. Những con cái thực hiện hành vi xiết chặt lòng bàn tay, trong khi những con đực hành động siết chặt cổ tay.
Giải thích cho hành động này nhà khoa học cho rằng những con đực có hành động mạnh hơn là để thể hiện uy quyền. Chúng gắng thể hiện sức mạnh và khẳng định quyền thống trị của mình trong nhóm.
Theo các giải thiết nghiên cứu mặc dù có những thay đổi đáng kể về số lượng thành viên của các nhóm tinh tinh. Nhưng văn hoá nắm tay vẫn được duy trì trong suốt quá trình sinh hoạt của nhóm. Như vậy việc có được một nền văn minh ổn định, thậm chí những cái bắt tay này chứng tỏ rằng văn hoá xác hội ở các loài động vật rất mạnh mẽ và bền bỉ.
Tinh tinh có ngôn ngữ giao tiếp riêng
Các nhà nghiên cứu đã tiến hành kiểm tra mức độ tương tác cách tương tác của loài hắc tinh trong đời sống hằng ngày. Họ đã xác định được hắc tinh khi trưởng thành chúng sẽ giao tiếp với nhau bằng cử chỉ gồm: Nhìn chằm chằm và chạm vào nhau, nắm tay hoặc húc đầu trước và sau.
Đây được xem là một hành động trêu đùa, đôi khi là khiêu khích đối phương. Khi bắt đầu tương tác chúng sẽ trao đổi tín hiệu gặp nhau và nhìn nhau. Thông thường các Bonobo sẽ làm như vậy nhiều hơn hắc tinh. Còn khi chia tay nhau thì các bonobo cũng vượt trội hơn, chúng thể hiện hành vi chia tay 92% thời gian. Trong khi hắc tinh thể hiện điều này 86% số lần tương tác.
Xã hội của hắc tinh có phân tầng thứ bậc
So với xã hội theo của nghĩa quân bình của bonobo thì tinh tinh được biết đến là giống loài giống theo thứ bậc. Chúng sẽ hoạt động dưới sự thống trị của một con đực uy quyền nhất. Chúng khoan dung về mặt xã hội, nhấn mạnh tình bạn và liên minh giữa con cái. Đặc biệt mối quan hệ mẹ con rất được coi trọng trong xã hội của hắc tinh.
Do đó các nhà nghiên cứu đã cho rằng chính nhờ văn hóa sống này đã tác động mạnh mẽ đến việc nói lời chào hỏi và tạm biệt. Nhiều nhà nghiên cứu cho rằng tổ tiên chung của loài vượn và loài người đã thực hiện các hành vi tương tự.
Tinh tinh chữa bệnh bằng côn trùng
Cũng giống với một số loài động vật khác như với, gấu hay thậm trí là ong có khả năng sử dụng một số loại vỏ cây để chống lại ký sinh trùng và bệnh tật. Loài hắc tinh cũng vậy, chúng biết sử dụng một số loại lá cây có vị đắng để tiêu diệt một số ký sinh trùng đường ruột.
Đặc biệt trong nghiên cứu mới nhất của một nhóm tình nguyện viên Planck và Pika. Họ đã theo dõi sự tương tác giữa thức tinh mẹ và tinh tinh con. Một hôm chân của hắc tinh nhỏ bị thương họ đã thấy con mẹ cố gắng bôi một thứ gì đó lên vết thương này. Và hành động này tương tự diễn ra với một số con hắc tinh đực khác trong đàn.
Kết luận
Trên đây là toàn bộ những thông tin thú vị về đặc điểm cơ thể, văn hoá và quá trình phát triển của loài động vật tinh tinh. Mong rằng những kiến thức này sẽ giúp bạn hiểu hơn về thế giới động vật. Hãy cùng chúng tôi khám phá thêm nhiều điều thú vị hơn nữa nhé.